Operatie Enduring Freedom in Afghanistan (OEF) 2001-2014
Aantal militairen: 4.056
Dodelijke slachtoffers: geen
Dapperheidsonderscheidingen: geen
De Afghaanse hoofdstad Kabul werd het middelpunt van de strijd tussen 2 verzetsbewegingen. Dit na de terugtrekking van Sovjettroepen in februari 1989 en de val van het communistische regime in april 1992. De strijd leidde tot de verwoesting van grote delen van de stad.
In 1994 ontstond onverwacht een nieuwe militaire macht: de Taliban (meervoud van Talib, oftewel religieus student). Binnen enkele jaren veroverden zij grote delen van het land. Slechts in het noorden hielden enkele moedjahedien-groeperingen stand, verenigd in de Noordelijke Alliantie.
Al Qaida
In de strijd tegen de Sovjetunie had het Afghaanse verzet hulp gekregen van Al Qaida, de door Osama bin Laden geleide islamitisch-fundamentalistische strijdgroep. Bin Laden verplaatste de trainingskampen van Al Qaida in 1994 naar Sudan. Hij vormde de organisatie om tot een omvangrijk internationaal terroristisch netwerk. Onder druk van de Verenigde Staten sloot de Sudanese regering in 1996 haar deuren voor Al Qaida. Bin Laden en zijn gevolg vonden een nieuw toevluchtsoord in het Afghanistan van de Taliban.
VS verklaart oorlog aan terrorisme na 9/11
Op 11 september 2001 voerde Al Qaida aanslagen uit in New York en Washington DC. De Verenigde Staten deden daarop een beroep op artikel 51 van het Handvest van de Verenigde Naties (het recht op zelfverdediging). Het land verklaarde het terrorisme de oorlog. Het eerste doelwit was het Taliban-bewind dat Osama bin Laden en zijn organisatie onderdak bood. De regering in Kabul weigerde echter om Osama en zijn volgers uit te leveren. De Verenigde Staten besloten daarom om met het Verenigd Koninkrijk en Australië op 7 oktober in de aanval te gaan. Operatie Enduring Freedom was een feit.
International Security Assistance Force (ISAF) 2002-2011
Aantal militairen: 24.844
Dodelijke slachtoffers: 25
Dapperheidsonderscheidingen: 43
In februari 1989 trok de Sovjetunie haar troepen na meer dan 10 jaar bezetting terug uit Afghanistan. Het communistisch regime hield nog tot april 1992 stand. Toen werd de hoofdstad Kabul veroverd door mujaheddin-troepen van het verzet.
In 1994 kwam onverwacht een nieuwe militaire macht boven; de Taliban (meervoud van Talib, ofwel religieus student). Deze waren vooral afkomstig van koranscholen (madrassa’s) in Pakistan. Binnen enkele jaren veroverden zij grote delen van het land. Slechts in het noorden hielden enkele mujaheddin-groeperingen stand. Zij waren verenigd in de Noordelijke Alliantie.
Aanslagen Al Qa’ida
Al Qa’ida, een internationaal terroristisch netwerk met een islamitisch-fundamentalistische ideologie, werd in 1996 met open armen ontvangen door de Taliban. Op 11 september 2001 voerde Al Qa’ida aanslagen uit in New York en Washington DC. De Verenigde Staten (VS) deden daarop een beroep op artikel 51 van het Handvest van de Verenigde Naties (het recht op zelfverdediging). Ze verklaarden het terrorisme de oorlog.
De VS oefenden grote druk op het Afghaanse bewind om de aanstichters van de terreuraanslagen uit te leveren. Toen de regering in Kabul dit weigerde besloot de VS om het Talibanbewind ten val te brengen. De aandacht richtte zich vervolgens op de toekomst van Afghanistan.
Akkoord van Bonn
Vertegenwoordigers van de belangrijkste etnische, politieke en religieuze groeperingen in Afghanistan, met uitzondering van de Taliban, sloten op 5 december 2001 het akkoord van Bonn. Hierin stond onder meer dat een door de Veiligheidsraad gemandateerde vredesmachtde Afghaanse autoriteiten zou assisteren bij het handhaven van de veiligheid in Kabul en omstreken. Dit zou de International Security Assistance Force (ISAF) worden.
Het Akkoord van Bonn liet overigens de mogelijkheid open het ISAF-mandaat naar de rest van het land uit te breiden. De Veiligheidsraad zou ISAF hiertoe pas op 13 oktober 2003 expliciet toestemming geven. De eerste uitbreidingsfase ISAF ‘fase II’ geschiedde door de inzet van Provincial Reconstruction Teams (PRT’s) in de noordelijke en westelijke provincies. Op 1 augustus 2006 werd de NAVO operationeel in het zuiden van Afghanistan tijdens ‘fase III’. Op 5 oktober 2006, bij het ingaan van ‘fase IV’, nam de NAVO het commando over heel Afghanistan op zich.
Wel bleef de door de Amerikanen geleide operatie Enduring Freedom parallel aan ISAF actief in Afghanistan. ISAF maakte gebruik van de standaard NAVO-bevelsstructuur met een strategisch hoofdkwartier en een operationeel (brigade)hoofdkwartier, de Kabul Multinational Brigade (KMNB). De KMNB bestond onder meer uit 3 versterkte bataljons. Sinds 2004 maakt ook een aantal PRT’s deel uit van ISAF.
Geactualiseerd op: 26 oktober 2011
Lees hier het verhaal van Kristal van Dinter die in Afghanistan op missie is geweest.
Lees hier het verhaal van Rianne Zomer die in Afghanistan op missie is geweest.
Lees hier het verhaal van Rob Sondag die in Afghanistan op missie is geweest.
Lees hier het verhaal van Huub Vleeshouwers die in Afghanistan op missie is geweest.
Lees hier het verhaal van Ivo Recourt die in Afghanistan op missie is geweest.
Lees hier het verhaal van Peter Zijlmans die in Afghanistan op missie is geweest.